
Voor de tiende keer looft de gemeente Soest de driejaarlijkse Rinke Tolmanpoëzieprijs uit. De organisatie ervan berust sinds 1993 bij de Stichting Literaire Activiteiten Soest (SLAS). Rinke Tolman (1891-1983) was veldbioloog, journalist, auteur van talrijke natuurboeken, poëziebundels en ereburger van Soest. Het thema is deze keer 'Zwerfkei'.
De jury: Vrouwkje Tuinman (voorzitter) met twee bestuursleden SLAS, Janneke de Groot en Mieke van der Lecq. De dichters mogen zeer korte gedichten van maximaal 12 regels insturen. De gedichten zijn daarna kandidaat voor 'Poezie in de openbare ruimte' .
Er zijn geldprijzen te winnen (€ 1000.00 voor de eerste prijs). Noot: oorspronkelijk stond de uitreiking van de Rinke Tolmanprijs 2020 gepland op vrijdag 5 juni 2020. In verband met de coronacrisis, is dit uitgesteld naar vrijdag 18 september. De uiterste inleverdatum is daarom ook aangepast naar 7 augustus.
Er zijn in de afgelopen zeven maanden 227 gedichten geschreven en ingestuurd, anoniem en corona-vrij via e-mail. Tijdens de uitreiking van de prijzen werden de gedichten van de tien genomineerden voorgelezen door de juryvoorzitter Vrouwkje Tuinman. De genomineerden zijn (in wilkeurige volgorde):
Elbrich Vreeling, Frank van den Houte, Geert Viaene, Gino Dekeyzer, Joris Denoo, Karel Bogaerts, Leo Mesman, Marije Halman, Rob Boudestein, Suzanne van Leendert
Na het voorlezen van de gedichten en een gitaar intermezzo van Henk Jagtenberg volgt dan de bekendmaking van de winnaars. Wethouder Nermina Kundić leest het juryrapport:
Op nummer drie zette de jury een gedicht vol duister en licht, en dat mag u letterlijk en figuurlijk nemen. Een etherisch, bijna filosofisch beeld krijgt een humoristische wending in de derde strofe, die zorgt voor de subtiele relativering die in poëzie vaak zo node wordt gemist. Op de derde plaats staat Moonie, van Joris Denoo.
MOONIE
De maan neemt van het water
waar ze in schijnt een trage foto
met de maan erop.
Het kind met de zwerfkei
doet het water rimpelen.
De maan schrikt zich rot
en trekt zich terug
in haar donkere kamer.
De hoofdrol in het tweede gedicht is niet voor de steen zelf weggelegd, maar voor degene die hem hanteert. Zijn omgang met het ruwe materiaal nodigt hem uit tot gedachten over zijn eigen leven en de plek die hij in de wereld inneemt, als individu in die machtige beweging van de tijd. Op de tweede plaats is geëindigd Steenhouwer, van Frank van den Houte.
Steenhouwer
hij wil doorgronden wat een stoere steen beroert
de mergel die hij delft schrikt van zijn ruwe handen
hij klopt en kapt met de precisie van een klok
liefst zou hij rotsen klieven met de blote vuist
de beitel, zaag en hamer aan de wilgen hangen
zijn botten vieren met een overwinningsroes
toch is hij voor verdwaalde staande stenen bang
men zegt dat ze verschenen in vervlogen eeuwen
en ze hier wonen als een kwade grap van God
De absolute nummer 1 voor de jury is een gedicht dat in heel mooie bewoordingen benoemt waar een steen werkelijk uit bestaat: uit heel veel kleine stukjes tijd. Vervlogen levens van planten, dieren en mensen, samengeperst tot een. De dichter weet bovendien de lezer, door hem of haar letterlijk aan te spreken, onderdeel te maken van het gedicht, van het gesteente waar we allemaal ooit in enige vorm in terecht zullen komen. En dat is mooi, en goed. De winnaar van de Rinke Tolman Poëzieprijs 2020 is het gedicht Overal duiken stukjes van een lichaam op, van Geert Viaene.
OVERAL DUIKEN STUKJES VAN EEN LICHAAM OP
kijk uit waar je met je wandelschoenen landt, pas op
voor slangen, je ontdekt venusschelpen in de bergen
terwijl het lijkt alsof je adem haalt onder water stapelen
zwerfkeien zich op of rollen richting zee, je kan er uren
staren naar wieren die je in slaap wiegen, meisjesharen
bedekken een grillige drakenruggengraat in de sneeuw
De volledige teksten van de tien gedichten vind je hier (tik op het woord teksten in deze zin).
Locatie
Gemeentehuis, Raadzaal
Raadhuisplein 1, 3762 AV SOEST
Vrijdag 18 september 2020 | 20.00 - 22.00 uur |